Улсын нийслэл УЛААНБААТАР ХОТ АГААР БОХИРДЛЫН ХЭМЖЭЭГЭЭРЭЭ ДЭЛХИЙД 2-Т ОРЖ БАЙНА. Улаанбаатарын тоосжилт, утаа буюу агаарын бохирдлоос шалтгаалж иргэд уушгины хавдар, зүрхний шигдээс, тархины харвалтын аль нэгээр өвдөх болсныг судалсан байдаг. Энэ удаад агаарын бохирдол бидний уушгинд хэрхэн нөлөөлж байгаа талаар Баянзүрх дүүргийн Эрүүл мэндийн төвийн Салбар Амбулатори №1-ийн дотор, зүрх судасны их эмч Г.Мөнхтуяатай ярилцлаа.
-Улаанбаатар хотын агаарын бохирдол хэвийн хэмжээнээс хэтэрснээс болж иргэдийн эрүүл мэнд ихээр хохирч байна. Агаарын бохирдол бидний уушгинд яаж нөлөөлж байна вэ?
Агаарын бохирдол бидний уушгинд яаж нөлөөлж байгааг ярихаас өмнө амьсгалын эрхтэн тогтолцоо гэж юу болох, ямар үүрэгтэйг яримаар байна.
Амьсгалын эрхтэн тогтолцоонд: Хамар, хамрын дайвар хөндийнүүд, залгиур, төвөнх, цагаан мөгөөрсөн хоолой, уушиг, гялтан, цээжний хэнхэрцэг, амьсгалын булчин, мэдрэл, шингэний зохицуулгын аппарат болон хийг тээвэрлэгч цус зэрэг гадаад амьсгалд оролцдог эрхтнүүдийг багтаан авч үздэг.
Эдгээр нь хийн солилцоо явуулах үндсэн үүрэгтэйгээс гадна бодисын солилцоонд оролцох ,хамгаалах,биологийн идэвхт бодис ялгаруулах ,дуу гаргах, хүчил шүлтийн тэнцвэрийг зохицуулахад оролцдог .
-Агаарын бохирдол ихтэй энэ үед бага насны хүүхдийнхээ уушгийг яаж хамгаалах вэ?
Агаарын бохирдлын улмаас агаарт хорт хийн агууламж ихсэн хүчилтөрөгч буурсанаар уушгинд хийн солилцоо хангалттай явагдахгүй үүний дүнд эд эсэд тэжээлийн дутагдал үүсэн халдварт амархан өртөж цааш үрэвсэлийн явц эрчимжин хөдөлмөрийн чадвар буурч идэвхтэй эрүүл амьдралын чанар буурч улмаар хөдөлмөрийн чадвараа бүрэн алдахад цаашлаад амь насаа алдахад хүргэж байна .
-Агаарын бохирдол бага насны хүүхдэд илүү хүндээр нөлөөлж байдаг. Учир нь:
- Хүүхдийн амьсгалын эрхтэн гүйцэд хөгжөөгүй
- Эцэг эхийн эрүүл мэндийн боловсрол хангалтгүй
- Цэцэрлэг , сургууль хэтэрхий олон хүүхэд хамрагдсан
- Ард иргэдийн санхүүгийн боломж муугаас илчлэг чанарлаг хоол хүнсээр хангаж чадахгүй байгаа зэрэг олон асуудлууд нөлөөлдөг.
-"Агаарын бохирдлын улмаас жилд 120 хүүхэд нас баржээ" гэсэн судалгаа байсан?
- /АШУҮИС/-ийн Нийгмийн эрүүл мэндийн сургуулийн судалгааны баг АНУ-ын Беркелей дэх Калифорнийн их сургууль, БНСУ-ын Сөүлийн үндэсний их сургуулийн судлаачидтай хамтран Улаанбаатар хотын агаарын бохирдол хүний эрүүл мэндэд хэрхэн нөлөөлж буй байдлыг өнгөрсөн онд судалсан байдаг.
Судалгааны үр дүн 0-5 насны буюу бага насны хүүхдүүд Улаанбаатарын утаа, тоосжилтын нөлөөнд хамгийн их өртдөгийг харуулсан байсан. Жилд 120 хүүхэд, 1200-1300 том хүн агаарын бохирдлын шалтгаантайгаар өвдөж, нас барсан гэсэн мэдээг судалгааны баг өгсөн.
Хүүхэд халуурч, ханиалган, уушгины хатгалгаа тусч байвал агаарын бохирдол хурцаар нөлөөлж эхэлсний дохио юм. Ер нь онцын шаардлагагүй тохиолдолд хүүхдээ олон нийтийн газраар дагуулж явахгүй байх, дулаан хувцаслах, сүү цагаан идээг түлхүү хэрэглэх, өглөө оройд шүдийг тогтмол угаалгах амны хаалтыг тогтмол хэрэглэж хэвших, жамц давстай усаар хоолойг зайлуулж сургах, агаар цэвэршүүлэх аппарат хэрэглэх энэ хэдэн энгийн зүйлийг хэвшүүлвэл хүүхдээ уушигны үрэвслээс хамгаалж чадна гэж хэлмээр байна.
-Тэгвэл насанд хүрсэн хүн уушгиа хэрхэн хамгаалах вэ?
Юуны өмнө тамхинаас татгалзах, дам тамхидалтанд өртөхгүй байх, амны хаалтыг хэрэглэж хэвших, амьсгалын замын цочмог үрэвслийг цаг тухайд нь бүрэн дүүрэн эмчлэх, таамгаар дам сургаар эм хэрэглэхгүй байх шаардлагатай. Чөлөөт цагаараа цэнгэг агаарт алхах, биеэ чийрэгжүүлэх биеийн тамираар хичээллэх зэрэг нь уушгиа хамгаалах арга юм шүү.
-Агаарын бохирдол хэрээс хэтэрсэн энэ үед давхар тамхи татах нь ямар хор нөлөөтэй вэ?
-Тамхины утаанд никотин, давирхай, олон цагирагт ароматик нүүрстөрөгч, кадмий азотын исэл зэрэг 4000 гаруй хорт бодис агуулдаг. Тамхи удаан хугацааны туршид эсвэл богино хугацаанд хүчтэй үйлчлэл үзүүлснээр амьсгалын эрхтний хамгаалах тогтолцооны үйл ажилгаа хямарч бүтцийн эмгэг өөрчлөлтүүд гардаг Мөн тамхины найрлаганд орсон бодисууд уушигны хорт хавдрын үндсэн шалтгаануудын нэг.
-Агаарын бохирдлоос болж уушигны ямар өвчин иргэдийн дунд их тохиолдож байна вэ?
Манай дүүргийн хувьд Гуурсан хоолойн архаг бөглөрөлт үрэвсэл, Гуурсан хоолойн багтраа сүүлийн жилүүдэд эрчимтэй нэмэгдэж байна.
-Танд баярлалаа. Ажлын амжилт хүсье!
