З.Батцэцэг
Витамин D, омега-3, дасгал хөдөлгөөн нь хорт хавдраар өвчлөх эрсдлийг бууруулдаг
Швейцарь, АНУ, Франц, Германы олон улсын эрдэмтдийн баг витамин Д, омега-3-ийг өндөр тунгаар хэрэглэх, дасгал хөдөлгөөн хийх нь 70 ба түүнээс дээш насны хүмүүст ямар ч төрлийн хорт хавдраар өвчлөх магадлалыг хоёр дахин бууруулдаг болохыг нотолсон байна. 2000 гаруй хүнийг хамруулсан гурван жилийн судалгааны дэлгэрэнгүй мэдээллийг Frontiers in Aging сэтгүүлд нийтэлжээ. Ирээдүйд үр дүнг дахин гаргаж, ажиглалтыг урт хугацаанд хийх шаардлагатай байгааг эрдэмтэд онцолж байгаа боловч урьдчилсан дүгнэлт нь хорт хавдрын нас баралт буурах найдвар төрүүлж байгаа гэв.
Витамин Д нь хорт хавдрын эсийг үржихээс сэргийлдэг үү?
Өмнөх судалгаагаар витамин Д нь хорт хавдрын эсийн өсөлтийг саатуулдаг болохыг харуулсан. Үүнээс гадна энэ нөлөөг үзүүлдэг механизмыг олж мэджээ. Цусанд витамин Д-ийн түвшин өндөр байх хэрээр ямар ч төрлийн хорт хавдар үүсэх магадлал бага байдаг. Гэсэн хэдий ч эмнэлзүйн туршилтууд арай өөр дүр зургийг харуулсан бөгөөд эрдэмтэд үнэндээ витамин Д нь хорт хавдраас урьдчилан сэргийлэхэд тусалдаггүй ч түүний явцыг удаашруулж, нас барах эрсдлийг бууруулдаг гэж үзэж байна.
Омега-3 ханаагүй тосны хүчил нь хорт хавдрын эсийг устгадаг уу?
Омега-3 ханаагүй тосны хүчлүүд нь үрэвслийг, эсийн өсөлтийг дарангуйлж хорт хавдар үүсэхээс сэргийлдэг. Энэ тохиолдолд мембран дахь липид устсаны улмаас эсүүд үхдэг. Гэсэн хэдий ч сонгогдсон популяцид (энэ тохиолдолд омега-3 хэрэглэж байгаа хүмүүст) өвчний магадлалыг судалсан когортын судалгаа үр дүнгүй болсон байна. Нийт 113.5 мянган оролцогчтой 27 судалгааг нэгтгэсэн томоохон мета-анализ нь омега-3 хорт хавдар үүсэх эрсдэлд маш бага нөлөө үзүүлдэг гэжээ.
Дасгал хөдөлгөөн нь дархлааг дэмждэг үү?
Дасгал хөдөлгөөн нь эрүүл чийрэг байхад тустай бөгөөд зүрх судасны өвчнөөр өвчлөх эрсдлийг бууруулдаг. Хорт хавдрын тухайд дасгал хөдөлгөөн нь үрэвслийг дарж, дархлааны үйл ажиллагааг сайжруулснаар хорт хавдраар өвчлөх эрсдлийг бууруулдаг нь батлагдсан. Ажиглалтын судалгаа, өөрөөр хэлбэл амьдралын хэв маяг, эрүүл мэндийн хоорондын хамаарлыг судалсан судалгаагаар идэвхтэй амьдралын хэв маягийг баримталдаг хүмүүст хэд хэдэн төрлийн хорт хавдар тусах эрсдэл буурч байгааг харуулжээ.
Эрдэмтэд урьдчилан сэргийлэх гурван аргын янз бүрийн хослолын үр нөлөөг туршиж үзжээ
Цюрихийн их сургуулийн профессор Хайке Бишофф-Феррари болон түүний хамтрагчид өдөр бүр витамин Д, омега-3, дасгал хөдөлгөөн хавсарч хэрэглэх эсвэл тус тусад нь хэрэглэвэл хөхний хорт хавдар үүсэхээс сэргийлж чадах эсэхийг илүү нарийвчлалтай тодорхойлохын тулд эмнэлзүйн судалгаа хийхээр шийджээ. Үүнд дунджаар 75 настай 2157 хүнийг санамсаргүй байдлаар авч найман бүлэгт хуваасан байна. Эхний бүлгийнхэн өдөрт 2000 нэгж витамин Д3 авч, нэг грамм омега-3 ууж, долоо хоногт гурван удаа дасгал хийдэг байв. Хоёр дахь бүлэг нь Д3, омега-3 авч, гурав дахь бүлэг нь витамин Д, дасгал хөдөлгөөн, дөрөв дэх бүлэг нь омега-3, дасгал хөдөлгөөн хийжээ. Үлдсэн гурван бүлэгт зөвхөн нэг эмчилгээний арга (зөвхөн витамин Д, зөвхөн омега-3 эсвэл зөвхөн дасгал) байсан бөгөөд сүүлчийн бүлэг болох хяналтын бүлэг нь плацебо байсан.
Бүх хослолууд нь хорт хавдраас урьдчилан сэргийлэхэд үр дүнтэй байсан
Судалгаанд оролцогчдыг гурван жилийн турш гурван сар тутамд шалгажээ. Эмнэлзүйн туршилтын хугацаанд үсэрхийлэл нь анхдагч цэгээс эрүүл эд, эрхтэнд тархсан инвазив хорт хавдрын 81 тохиолдол оношлогджээ. Тухайлбал, Д аминдэм нь хорт хавдраар өвчлөх эрсдэлийг 24 хувь, омега-3 ханаагүй тосны хүчил 30 хувь, дасгал хөдөлгөөн 26 хувиар бууруулсан байна. Гурван эмчилгээний аль нэгийг нь хослуулан хэрэглэхэд эрсдэл хоёр дахин багасч, гурвууланг нь хэрэглэвэл 61 хувиар буурсан байна.
Судалгааны хамгийн чухал онцлог нь дасгалын хорт хавдрын эрсдэлд үзүүлэх нөлөөг анх удаа санамсаргүй хяналттай эмнэлзүйн туршилтаар судалж, эмчилгээ, үр дүн хоёрын учир шалтгааны хамаарлыг харуулсан явдал юм. Д3 витамин, омега-3 зэрэг нэмэлт тэжээлүүдтэй хослуулан гэрийн нөхцөлд дасгал хийх нь таны хорт хавдраар өвчлөх эрсдлийг эрс бууруулж чадна.
Эх сурвалж: Polit.mn
