“Импортоор авч буй гурван эм тутмын нэг нь хуурамч”

Худалдагч (эмийн санч) хэд ч гэсэн хэлсэн тэр л үнээр нь авдаг бараа бүтээгдэхүүн бол эм, тариа, эмнэлгийн хэрэгсэл. Худалдагчтай тохирч үнийг бууруулна гэсэн ойлголт энд байхгүй. Олон нийт эм, тариа, эмнэлгийн хэрэгслийг бусад хүнсний бүтээгдэхүүн шиг ямар үнэтэй байдгийг мэддэггүй. Чанарыг нь бүр ч мэдэхгүй. Тиймээс ямар нэгэн шалгуур, цензургүйгээр худалдан авдаг. Үүнийг нь далимдуулан эм, тариа, эмнэлгийн хэрэгслийг үнийг дураараа тогтоодог гэсэн шүүмжлэл гардаг ч үүнийг бодитой эсэхийг тогтоодог газар ч байхгүй. Нэг төрлийн эм эмийн сангуудад өөр өөр үнэтэй байдгийг тухайн эмээ байнга хэрэглэдэг хүмүүс л анзаарсан байдаг. Тиймээс эм, тариа, эмнэлгийн хэрэгсэл дагасан энэ бизнесийг цэгцлэх, хяналт тавих үүднээс УИХ өнгөрсөн наймдугаар сард Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулсан. Уг өөрчлөлтийн дагуу Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн агентлагийг энэ ондоо багтаан байгуулж 2021 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс ажилд нь оруулах ёстой. Энэхүү агентлаг нь нэгдсэн журмаар олон улсын тендер зарлаж, Монгол Улсад хэрэглэх чанартай эмийг нэг үнээр авч, бүх эмийн сангаараа дамжуулан нэг үнээр зарах тогтолцоог бий болгох юм.

Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн агентлагийг байгуулснаар юу өөрчлөгдөх талаар Эрүүл мэндийн сайд Т.Мөнхсайхан, Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар нарын байр суурийг хүргэе.   

Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн агентлагийг байгуулснаар орон тоо нэмэгдэнэ. Гэхдээ эм, эмнэлгийн хэрэгсэлд гарах төсвөөс хэмнэх зардал нь нэмэгдэж байгаа орон тоонд гаргах зардлаас хэд дахин их. Манай улс цөөн хүн амтай ч эм, эмнэлгийн хэрэгслийн бизнес маш их тоогоор хэмжигддэг. Агентлаг байгуулснаар эм, эмнэлгийн хэрэгслийг одоо авч байгаа үнээс нь хэд дахин хямд өртгөөр авах боломжтой болно. Шинээр байгуулагдах агентлагийн нэг чиг үүрэг нь энэ. Хоёрдугаарт, импортоор орж ирж байгаа эм, эмнэлгийн хэрэгсэлд хяналт тавина. Одоо бол Эрүүл мэндийн яаманд дөрөв, тавхан хүнтэй Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн хэлтэс гэж бий. Энэ хэлтэс улсын хэмжээнд орж ирж байгаа эм, эмнэлгийн хэрэгслийн чанар, үнийн хөөрөгдөлд хяналт тавьж дийлэхгүй байгаа. Тиймээс Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн агентлаг байгуулах нь зүйтэй гэж үзэж хууль эрх зүйн орчныг нь батлуулсан. Одоо аентлагаа байгуулах бэлтгэл ажил хийгдэж байна. Удахгүй Засгийн газрын хуралдаанаар агентлагийнхаа бүтэц, орон тооны хязгаарыг батлуулна. Ирэх оны нэгдүгээр сарын 1-нээс эм, эмнэлгийн хэрэгслийн салбар стратегийн худалдан авагчийн тогтолцоо руу шилжинэ. Энэ бүхний бэлтгэл ажил 80 хуввтай явж байна.

-Эм, эмнэлгийн хэрэгсэл тойрсон асуудал нь өнөөдрийг хүртэл эмзэг сэдэв байсаар ирсэн. “Импортоор орж ирсэн эмийн үнийг дунджаар 68 хувиар нэмдэг. Манайд худалдаалагдаж байгаа эмийн үнийг дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын жишиг үнэтэй харьцуулахад 5-6 дахин өндөр” гэсэн судалгааны дүн бий. Тиймээс эмийн үнийг дураараа тогтоодог асуудлыг цэгцлэхгүй бол зэрлэг капитализмаараа явсаар л байх болно. Мөн Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас хийсэн судалгаагаар манай улсад импортоор орж ирж байгаа гурван эмийн нэг нь хуурамч байгаа нь тогтоогдсон. Тэгэхээр эм, эмнэлгийн хэрэгслийг хариуцлага агентлаг байгуулж ажиллуулахгүй л бол олон хүний эрүүл мэнд, санхүүгийн асуудал хүндрэхээр байгаа.